PHẦN 2: PHÁC HỌA PHỐI CẢNH VÀ VẼ TRONG 3D (A) Vì phần này khá dài nên mình chia thành 2 phần A và B nhé! Phối cảnh là thứ khiến bạn nhớ ng...
PHẦN 2: PHÁC HỌA PHỐI CẢNH VÀ VẼ TRONG 3D (A)
Vì phần này khá dài nên mình chia thành 2 phần A và B nhé!
Phối cảnh là thứ khiến bạn nhớ ngay đến toán học và hình học, và dường như nó không liên quan gì đến việc sáng tạo và phác họa những bức vẽ cả. Nhưng phối cảnh không chỉ là về vẽ kiến trúc và phương tiện mà nó áp dụng cho tất cả các đối tượng 3D, thậm chí là những vật thể sống. Nó cung cấp khối lượng cho cơ thể của họ, làm cho chúng trông thật và sống động trên một tờ giấy phẳng. Khi bạn biết phối cảnh, bạn có thể vẽ đối tượng của mình trong tất cả các góc nhìn và tư thế mà không có bất kỳ giới hạn nào về mọi thứ bạn có thể tưởng tượng! Và đây là những gì tôi muốn dạy cho bạn hôm nay: làm thế nào để vẽ thêm một chiều khác vào bản vẽ của bạn mà không làm cho nó khô khan và cứng nhắc.
Hiểu các quy tắc phối cảnh là một chuyện, nhưng có thể áp dụng nó vào các bản vẽ tay của bạn hay không lại là một chuyện khác. Những bài tập này sẽ giúp bạn rèn luyện thói quen vẽ theo quy tắc phối cảnh một cách tự nhiên và nhuần nhuyễn. Lý thuyết có thể nhanh chóng quên đi mất nhưng thói quen và phản xạ vẫn sẽ còn lại mãi ở đó.
Cảnh báo: đây là một chủ đề phức tạp và nó đòi hỏi sự chú ý của bạn. Đừng mong đợi các phương pháp nhanh chóng và dễ dàng. Nó sẽ trở nên dễ dàng sau khi bạn hoàn toàn hiểu. Nhưng đối với điều này tôi cần bạn phải tập trung và chú ý, và bạn có thể cần phải đọc nó nhiều lần.
 |
| Tất cả những bức vẽ này sẽ không thể hoàn thiện nếu không áp dụng các quy tắc phối cảnh |
Phối cảnh là gì?
Hãy bắt đầu với việc trả lời câu hỏi cơ bản này. Tờ giấy là một không gian hai chiều, mặt phẳng của tờ giấy sẽ gồm hai chiều: chiều cao và chiều rộng. Khi gộp chúng lại, ta sẽ được một mặt phẳng, nơi có thể đặt được các đối tượng 2D. Nếu bạn sống trên một mặt phẳng như thế, bạn chỉ có thể đi lên, xuống, sang trái và phải.
Chiều thứ ba là chiều sâu. Nó cho phép bạn đi vòng quanh trong không gian được tạo thành từ vô số mặt phẳng 2D được ghép lại với nhau như các trang của một cuốn sách.
Vấn đề ở đây là một tờ giấy luôn là một mặt phẳng 2D hoàn toàn, ngay cả khi bạn vẽ một lâu đài trên đó. Vậy làm thế nào để nó trông như một không gian 3D?
Hãy lùi lại một bước trước khi trả lời câu hỏi trên. Nếu bạn cố gắng phác họa một đối tượng 2D trong mặt phẳng 1D, bạn sẽ không bao giờ có thể bày ra hình dạng đầy đủ của nó. Hai chiều của nó sẽ phải giảm xuống chỉ còn một chiều là chiều dài. Bạn có thể xoay đối tượng để xem kích thước khác của nó, nhưng bạn không thể xem được kích thước đầy đủ của nó cùng một lúc như cái cách mà 3D cho bạn thấy.
 |
| Một hình chữ nhật trong không gian 1D sẽ luôn là một đường thẳng, bất kể góc nào. |
Khi bạn cố gắng hiển thị một đối tượng 3D ở dạng 2D, điều tương tự cũng xảy ra. Ba chiều của nó được giảm xuống chỉ còn hai chiều, vì vậy bạn không bao giờ có thể thấy đối tượng hoàn toàn, chỉ có các góc nhìn khác nhau.
Hình ảnh của thế giới 3D trong tâm trí chúng ta cũng chỉ là chiều 2D. Chúng ta không bao giờ nhìn thấy hết các chiều của đối tượng 3D, chỉ là một bộ sưu tập các chế độ xem ở các góc nhìn khác nhau. Khi bạn giữ một vật thể, bạn phải xoay nó để xem tất cả các chiều khác nhau. Bạn không thể thấy 3 chiều của nó trên cùng một mặt, tóm lại, vì chúng ta chỉ nhìn thấy các vật thể 3D ở dạng xem 2D, nên chúng ta chỉ vẽ chúng theo cách này.
 | |
|
Tại sao các đối tượng bị bóp méo trong phối cảnh?
Tuy nhiên, không hẳn là chúng ta không thể nhìn thấy không gian 3D trong cùng một lúc, chúng ta có thể, chỉ là chúng luôn ở trong chế độ xem 2D. Chúng ta có thể nhận thấy rằng việc bóp méo giống như là một biến thể, một chiều phải được rút ngắn để tạo không gian cho một chiều khác.
 |
| Hình vuông màu xanh lá cây được ép để tạo không gian cho hình vuông khác (màu xanh), thậm chí còn được nén nhiều hơn |
Sự biến dạng đó rất bình thường. Trên thực tế, chúng ta có thể dễ dàng tưởng tượng ra một hình dạng 3D đầy đủ (hay đúng hơn là: các chế độ xem khác nhau của không gian 2D) của một cái gì đó chỉ bằng cách quan sát cách nó thay đổi trong khi xoay. Bộ não của chúng ta biết các quy tắc phối cảnh một cách hoàn hảo, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta biết hết tất cả về nó. Vì vậy, hãy đi phân tích cơ bản từng cái một.
Điều đầu tiên: khi bạn xoay một vật thể xung quanh một chiều (ở đây là màu đỏ), nó vẫn không hề hấn gì. Hai cái còn lại (xanh dương và xanh lục) trao đổi độ dài và vị trí của chúng. Phân tích minh họa này từng bước để hiểu những gì ta đang nói.
Thủ thuật cơ bản rất đơn giản: trong quá trình quay, một chiều được chuyển sang chiều khác. Bạn luôn có thể thấy một mặt phẳng 2D có đầy đủ hai chiều hoặc hai mặt phẳng 2D biến đổi thành một mặt phẳng khác. Trong trường hợp này các màu thay đổi từ xanh dương -> xanh lá -> xanh dương.
 |
| Một khối lập phương trông giống như hai hình chữ nhật trong khi xoay bởi vì tất cả những gì bạn nhìn thấy là các mặt phẳng và các cạnh. |
Thật tốt khi thấy các mặt phẳng với hình dạng đầy đủ, nhưng trong lúc vẽ, chúng ta không thể vẽ tất cả các hình dạng cùng một lúc. May mắn thay, bạn chỉ cần ba nét để bắt đầu vẽ và những nét vẽ này thay đổi thường xuyên trên mặt phẳng:
 |
| Bạn có thể thấy các dòng đang biến đổi thành như thế nào không? Chỉ có màu đỏ vẫn không đổi, bởi vì đó là trục quay. |
Quy tắc này áp dụng cho mọi hình dạng. Sự biến đổi tỷ lệ thuận với chiều dài của kích thước, vì vậy một mặt phẳng dài sẽ biến đổi dường như nhanh hơn so với chiều ngắn.
Đây là phần dễ hơn vì chỉ nằm trên mặt phẳng 2D. Nhưng sẽ ra sao nếu bạn muốn xem chiều thứ ba là gì? Trong thực tế, chúng ta có thể xoay một đối tượng xung quanh bất kỳ trục nào, nhưng khi vẽ nó, tốt hơn là bám vào các trục mẫu, điều này làm cho nó trở nên đều hơn và có thể dự đoán được. Vì vậy, nếu chúng ta muốn nhìn thấy mặt trước, mặt trên và mặt bên của một vật thể, chúng ta có thể xoay nó xuống để lộ phần đỉnh (1, xung quanh trục chiều rộng của đường trục), và sau đó xoay nó sang phải để lộ phần bên (2, xung quanh trục chiều cao của đường trục).
 |
| Chiều cao được rút ngắn trong khi xoay (1), nhưng nó dừng thay đổi một khi nó trở thành trục trong khi xoay (2). |
Sự biến đổi xảy ra một lần nữa theo cùng một cách: một mặt phẳng bị biến đổi thành mặt phẳng khác. Tuy nhiên, lần này chúng không chỉ thay đổi chiều dài của chúng mà các góc giữa các chiều cũng bị ảnh hưởng.
Hãy cùng xem xét kỹ hơn. Góc phải hiển thị một mặt phẳng 2D đầy đủ, không bị biến dạng. Kích thước càng ngắn, nó càng tiến gần đến kích thước trục mẫu. Nó đi về phía vị trí của mặt phẳng thứ ba nơi có thể dễ dàng chuyển hóa từ ba nét vẽ này.
 |
| Bạn không vẽ một khối lập phương mà là vẽ các đường có chiều dài đặc biệt và các góc đặc biệt được não của chúng ta nhận ra là hình ảnh của khối lập phương xoay |
Các góc là một phần rất quan trọng trong việc quan sát với ba mặt có thể nhìn thấy được. Mặc dù vẽ các góc vuông rất trực quan, nhưng bạn phải nhớ rằng không có sự thỏa hiệp nào: bạn có thể hiển thị một góc vuông với một, hai cạnh hoặc ba cạnh và không có góc vuông.
Hiểu phối cảnh
Có rất nhiều lý thuyết được đặt ra, nhưng làm thế nào để áp dụng nó vào bản vẽ thực? Có hai phần của kỹ năng phối cảnh: hiểu và thực hành. Tôi đã giải thích các quy tắc, nhưng lý thuyết là thứ bạn có thể dễ dàng quên. Bạn cần phải xem các quy tắc hoạt động như thế nào trong thực tế để có thể thực sự hiểu được chúng. Những bài tập này sẽ giúp bạn rèn luyện trí óc để dự đoán những thay đổi được thực hiện bằng cách xoay vòng trục.
Bài tập 1: Hình hộp
Trước khi chúng ta bắt đầu, tôi muốn bạn biết rằng đây không phải là phương pháp tôi sử dụng để vẽ biểu mẫu trong phối cảnh. Đây chỉ là một bài tập bạn cần thực hiện ít nhất một lần để hiểu điều gì thực sự xảy ra trong quá trình xoay. Phương pháp này cũng có thể được sử dụng để giải quyết một số vấn đề về góc nhìn, nhưng nó vẫn chỉ là một công cụ đặc biệt chứ không phải là một phương pháp để vẽ phác thảo. Bạn có thể tải xuống một mẫu cho bài tập này, hoặc theo tôi từng bước để vẽ lại nó từ đầu.
Nếu bạn không sử dụng mẫu có sẵn, hãy vẽ lại một mặt của đối tượng bạn muốn thực hành xoay. Một chiếc hình hộp nhỏ đơn giản là được.
Vẽ một hình hộp vuông như trên. Việc đặt hình hộp vuông đó ở góc nào sẽ phụ thuộc vào cách bạn muốn xoay hình. Trong trường hợp bên dưới, chúng ta sẽ xoay nó sang phải (xung quanh x) và xuống dưới (xung quanh y).
Vẽ hai góc nhìn khác ở các góc: mặt trước và mặt trên. Hãy tưởng tượng sự quay vòng xảy ra dọc theo các cạnh của hình vuông. Bạn có thể thấy kích thước nào bạn cần sử dụng làm trục để đạt được các góc nhìn này không?
Như tôi đã giải thích trước đó, kích thước sẽ được chuyển đổi dọc theo các cạnh của hình vuông. Bạn đã có thể tưởng tượng những gì xảy ra với chúng, nhưng hãy chú ý bằng mọi cách:
Đây là cách mẫu được tạo. Bây giờ tôi sẽ chỉ cho bạn cách sử dụng nó để tạo ra bất kỳ góc nhìn nào.
Hãy cho rằng chúng ta muốn xoay hình hộp chỉ một chút dọc theo trục x. Y sẽ ở đây bao lâu, biết rằng nó sẽ ngắn hơn dọc theo đường tới mặt trước? Tất nhiên là khá dài, bởi vì nó rất gần với chiều dài đầy đủ của nó ở đây.
 |
| X là trục quay của chúng ta ở đây, vì vậy độ dài của nó không thay đổi. |
Còn z thì sao? Nó rất xa so với chiều dài đầy đủ của nó và nó sẽ rất ngắn ở đây.
Chúng ta có tất cả ba chiều ở đây, nhưng vì nó là một cái hộp, chúng ta cần thêm các mặt phẳng vào bộ khung này. Dán chiều dài của z vào các đầu của dòng y.
Bây giờ bạn có thể phác thảo hộp. Như bạn có thể thấy, chúng ta có nhiều mặt và một số mặt trước có thể nhìn thấy, giống như những gì bạn đã nghĩ đến ở khu vực này.
Điều này sẽ dễ dàng với việc chỉ xoay một trục, tuy nhiên, các quy tắc này khi áp dụng cho hai trục đều giống như thế. Cho rằng, chúng ta muốn xoay hộp xuống phía và sang bên phải (thứ tự rất quan trọng, bởi vì chúng ta cần biết chiều nào sẽ giữ cho cột thẳng đứng). Vẽ một dấu chấm ở nơi trung tâm như ảnh dưới:
Các kích thước phải được vẽ ở một góc ở đây. Các góc có thể được tìm thấy dễ dàng theo cách này:
Chúng ta có góc, bây giờ chúng ta cần thêm chiều dài. Tất nhiên, z ở đây khá ngắn, nhưng hãy chắc chắn rằng bạn cộng chiều dài của nó ngay trên đường thẳng góc cạnh.
Có thể vẽ y giống như trên:
x là trục quay thứ hai của chúng ta, không có bất kỳ góc nào, do đó, nó dễ vẽ nhất.
Tuy nhiên, nó bị ảnh hưởng bởi vòng quay đầu tiên, khiến nó ngắn hơn!
Khi đã có bộ khung, bạn có thể vẽ các mặt phẳng bên trong:
...và xây dựng các mặt phẳng bên ngoài bao quanh chúng. Xong rồi! Ta đã xoay nó xuống phía dưới và sang bên phải, bây giờ chúng ta có thể nhìn thấy mặt bên, một phần mặt trên và một phần mặt trước. Đó là những gì chúng ta đã mong đợi!
Nếu bạn thực hiện bài tập này một cách cẩn thận, bạn đã bắt đầu nắm bắt các quy tắc. Nhưng để thực sự thuộc nằm lòng, hãy tải xuống mẫu và tự mình vẽ vào toàn bộ những hình vuông: xoay hộp sang phải, xuống dưới và tất cả các trạng thái khác. Bạn không cần phải vẽ tất cả các nét chính xác theo cách mà tôi đã chỉ cho bạn, nó sẽ tốt hơn nữa nếu bạn tìm ra cách làm cho nó dễ nhớ và dễ hiểu hơn đối với bạn. Đó là tất cả những gì cần chú ý.
Đừng lo lắng quá nhiều về độ chính xác. Không sử dụng thước kẻ, cố gắng vẽ các đường thẳng bằng tay. Điều quan trọng ở đây là hiểu hết những gì đã được dạy chứ không hẳn là các hiệu ứng hoàn hảo, nếu bạn thực sự muốn trở nên hoàn hảo, bạn hãy vẽ nó bằng các công cụ kỹ thuật số đặc biệt!
Bài tập 2: Ellipsoid
Tôi đã sử dụng các hình khối / hộp làm ví dụ, nhưng trong bản vẽ tay, chúng ta không sử dụng chúng thường xuyên. Một hình dạng phổ quát hơn là ellipsoid: một dạng mặt bậc hai có hình tương tự như elip trong không gian ba chiều. Nghe thật phức tạp? Trên thực tế, một hình elip dễ vẽ theo phối cảnh hơn hình hộp, bởi vì bạn chỉ cần ba hình elip này chứ không phải ba mặt phẳng bên trong và sáu mặt bên ngoài!
Bạn có thể tải xuống mẫu cho bài tập này. Nó trông giống hệt với bài trước, ngoại trừ các khung nhìn được dựa trên các hình elip chứ không phải trên các mặt phẳng bên trong. Bộ kích thước khung cũng được xây dựng theo cách tương tự.
Mặc dù bạn không cần phải vẽ các mặt phẳng bên ngoài, nhưng bạn vẫn cần tạo các cạnh của mỗi hình elip theo một cách nào đó. Một hình elip trong phối cảnh luôn là một hình elip, nhưng nó sử dụng một bộ trục khác với những gì bạn có thể nghĩ. Vậy làm thế nào để vẽ một hình elip trong phối cảnh, khi các trục không có góc giữa chúng nữa?
Câu trả lời có hai phần: Thứ nhất, góc càng nhọn, nét phác thảo càng bầu ra. Chỉ cần tưởng tượng góc bị ép hoặc kéo dài bởi các trục.
Thứ hai, phần phình ra được dịch chuyển về phía trục dài hơn.
Vì vậy, một hình elip trong phối cảnh sẽ trông như thế này:
Thử nghiệm phương pháp này bằng cách hoàn thành elip:
Một khi bạn có các hình elip, bạn không cần phải vẽ bất kỳ mặt phẳng nào. Chỉ cần phác thảo hình elip, tạo cho nó một hình dạng chung của hình elip.
Ellipsoids cực kỳ hữu ích cho việc vẽ phác thảo, vì vậy để nắm bắt được lý thuyết một cách tốt nhất, hãy vẽ lại chúng trên mẫu đã có sẵn. Một lần nữa, hãy thoải mái phát triển một cách nhanh hơn trong quy trình và đừng lo lắng về độ chính xác hoàn hảo. Chúng ta sẽ làm việc với nó nhiều hơn một chút!
